Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), 2 Ağustos Cuma günü itibarıyla Instagram’a erişim engeli getirdiğini duyurmuştu. Takvimler 4 Ağustos’u gösterirken Instagram kullanıcıları platformun ne zaman açılacağını hala merakla bekliyor.
Türkiye, dünya genelinde en çok Instagram kullanan ülkeler arasında yer alıyor ve platformun kapalı olması milyonlarca kullanıcıyı etkiledi. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, Instagram erişim engelinin nedenlerini ve gelecekte atılacak adımları paylaştı.
Açıklamada, Instagram’ın Türkiye’de neden erişime kapatıldığına dair detaylar verildi.
Instagram Neden Yasaklandı?
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) internet sitesinde yer alan bilgiye göre, Instagram’a erişim engeli getirilmesinin temel nedeni, platformun “katalog suçlarına uymadığı” şeklinde açıklandı.
Bu yasağa ilişkin detaylar, 1 Haziran 2005 tarihinden beri geçerli olan Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) kapsamında düzenlenen katalog suçlarıyla ilgilidir. Katalog suçları, belirli ağır suç kategorilerini kapsar ve bu suçların işlenmesi durumunda belirli prosedürlerin uygulanmasını gerektirir.
Katalog Suçları Nedir?
Katalog suçları, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 5271 sayılı maddesinde yer alır ve genellikle aşağıdaki suçları kapsar:
- Terör Suçları: Terör örgütü kurma, yönetme veya üye olma gibi terörle bağlantılı suçlar.
- Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde Suçları: Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti gibi suçlar.
- İnsan Ticareti: İnsan ticareti ve insan kaçakçılığı gibi suçlar.
- Çocuk İstismarı: Çocuk pornografisi ve çocuk istismarı gibi suçlar.
- Organize Suçlar: Suç işlemek amacıyla örgüt kurma, yönetme veya bu örgüte üye olma gibi suçlar.
- Mali Suçlar: Kara para aklama, rüşvet ve yolsuzluk gibi suçlar.
- Siber Suçlar: İnternet üzerinden yapılan dolandırıcılık, veri hırsızlığı ve benzeri siber suçlar.
Instagram’ın Uymadığı Prosedürler
BTK’nın açıklamasına göre, Instagram’ın Türkiye’deki faaliyetlerinde bu katalog suçlarına ilişkin prosedürlere yeterince uyulmadığı tespit edilmiştir. Bu prosedürler arasında şunlar yer alabilir:
- İçerik Denetimi: Suç teşkil eden içeriklerin hızlı bir şekilde tespit edilip kaldırılması.
- Kullanıcı Verileri: Suç işleyen kullanıcıların tespit edilmesi için gerekli bilgilerin yetkili mercilere sağlanması.
- İş birliği: Yerel yetkililerle iş birliği yaparak, suçların önlenmesi ve soruşturulmasına yardımcı olunması.
Ulaştırma ve Altyapı Bakan’ından Açıklama
Bakan Uraloğlu, Instagram’ın Türkiye’deki yasal düzenlemelere uyması halinde erişim yasağının kaldırılacağını ifade ederek şu sözleri söyledi:
“Instagram’ı, kanunlarımıza ve hassasiyetlerimize uygun hareket etmeleri konusunda uyardık. Ancak, bu uyarılarımız karşılık bulmadı ve gerekli adımlar atılmadı. Bu sebeple, erişim engeli getirmek zorunda kaldık. Instagram, yasal düzenlemelere ve kurallara uyum sağladığında, erişim engelini kaldıracağız.”
Bakan yardımcısı Ömer Fatih Sayan ise sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: “Değerlerimize saygı duyuyor, dezenformasyonsuz, daha temiz ve güvenli bir sosyal medya tesis etmek için çalışıyoruz. Batılı ülkeler sosyal medya platformları konusunda çeşitli tedbirler alıyor.
Biz de benzer bir yaklaşımla, adil ve katı kurallar uyguluyoruz. Platformların Türkiye’deki kurallara uyması gerektiğini ve çifte standart uygulamalarını kabul etmeyeceğimizi belirttik. Kurallarımıza uygun hareket etmeyen platformlara yönelik gerekli adımları atmaktan çekinmeyeceğiz.”
Sayan, ayrıca Türkiye’de sosyal medya platformlarının bölgesel temsilcilikler açmasını ve kullanıcıların hak ihlallerine karşı muhatap bulmasını istediklerini, ancak bu konuda yeterli adımların atılmadığını vurguladı. “Birlikte daha temiz bir internet inşa edelim” çağrısında bulunan Sayan, platformların göstermelik işler yaparak, gerçek adımlar atmaktan kaçındığını belirtti.
Instagram Erişim Engeli Ne Zaman Kalkacak?
Erişim engelinin kaldırılması için BTK ve Meta arasında müzakerelerin devam etmesi muhtemeldir. Meta’nın, Türkiye’deki yasal düzenlemelere ve BTK’nın belirttiği katalog suçlarına uyum sağlaması için gerekli adımları atması gerekecektir.
Bu adımlar arasında, suç teşkil eden içeriklerin hızlı bir şekilde tespit edilip kaldırılması, kullanıcı verilerinin yetkili mercilere sağlanması ve yerel yetkililerle işbirliği yapılması yer alabilir. BTK ve Meta tarafından yapılacak resmi açıklamalar, erişim engelinin ne zaman kaldırılacağına dair kesin bilgi sağlayacaktır.