Modern Babalar Araştırması: Yeni Nesil Şefkatli Babalar
“Marketing Türkiye” adına PRAGMA tarafından gerçekleştirilen “Modern Babalar” araştırması, Türkiye’deki baba profilinin nasıl değiştiğini ve yeni nesil babaların hangi özellikleri benimsediğini ortaya koyuyor. Geçmişte babalık, genellikle “otorite” ve “sorumluluk” gibi kavramlarla özdeşleştirilirken, yeni nesil babalar arasında bu anlayış büyük ölçüde değişiyor. Genç babalar arasında “şefkat” ve “empati” gibi değerler ön plana çıkıyor. İşte bu kapsamlı araştırmanın dikkat çeken bulguları:
Yeniden Baba Olmaya Hazırlar!
Araştırmaya katılan babaların %52’si tek çocuk sahibi iken, %48’i iki çocuk, %16’sı ise üç çocuk babasıdır. Çocukların ortalama yaşı 9 olarak belirlenmiş. Araştırmaya göre babaların %63’ü günümüz şartlarında tekrar baba olmayı düşünürken, %37’si ise yeniden baba olma fikrine sıcak bakmıyor. Bu oranlar, Türkiye’deki babaların büyük bir kısmının çocuk sahibi olmayı ve ailelerini genişletmeyi olumlu karşıladığını gösteriyor.
Şefkatli Babalar Geliyor
Baba olmanın getirdiği sorumluluklar yadsınamaz. “Baba” denildiğinde katılımcıların %17’sinin aklına ilk olarak “sorumluluk” kelimesi geliyor. Bu grupta çoğunlukla 45-54 yaş aralığındaki babalar bulunuyor. Ancak genç kuşakta “şefkat” kelimesi ön plana çıkıyor. Yaş ilerledikçe “koruma” kelimesi daha fazla çağrışım yapıyor. Bu bulgular, genç kuşak babaların daha duygusal ve anlayışlı bir baba rolünü benimsediklerini, yaş ilerledikçe ise koruyucu bir rolün daha ön plana çıktığını gösteriyor.
Eğlenceli ve Uyumlu Babalar
Babalar kendilerini en çok “eğlenceli”, “uyumlu” ve “sorumluluk sahibi” olarak tanımlıyor. Bununla birlikte, “empati” ve “özgürlükçü olma” gibi daha duygusal ve bireysel değerlere de önem veriyorlar. “Geleneksel” ve “otoriter” özellikler ise daha az vurgulanıyor. Mükemmeliyetçilik ise en az benimsenen özellik olarak öne çıkıyor. Baba olmanın hissettirdiği duygular arasında en yaygın olanı ise “mutluluk”. Babaların %77’si baba olmanın kendilerine mutluluk verdiğini belirtirken, %11’i baba olmanın gurur verici olduğunu ifade ediyor. Babaların hissettikleri duygular arasında özgüvenin %1 ile en sonda yer alması dikkat çekici.
En Büyük Mücadele Alanı: Ekonomi
Babaların çoğu, günümüz şartlarında çocuk yetiştirmenin zor olduğunu düşünüyor. Bunun en büyük sebebi olarak ise ekonomiyi gösteriyorlar. Ekonomik şartlardan dolayı çocuk yetiştirmeyi zor bulan babaların oranı %68. Babaların %9’u ise çocukların “yaramaz/şımarık” olmasından dolayı çocuk yetiştirmenin zor olduğundan yakınıyor. Sosyal medyanın çocuk yetiştirmeyi zorlaştırdığını ifade eden babaların sayısı da az değil (%7). Bu veriler, babaların ekonomik zorluklar ve modern hayatın getirdiği yeni problemlerle başa çıkmak zorunda olduklarını ortaya koyuyor.
Seyahatler Birlikte Güzel
Araştırmaya katılan babaların çoğu, çocuklarının bakımıyla ilgilendiklerini belirtiyor. Babaların %80’i çocuklarıyla ortak bir hobisi olduğunu söylüyor ve en sık görülen ortak hobi ise seyahat etmek (%43). Birden fazla çocuğu olan babaların ortak hobisi ise sinemaya gitmek olarak kaydediliyor. Ayrıca geleneksel babaların çocuklarıyla daha az ortak hobileri bulunduğunu da ortaya koyuyor veriler. Babaların %97’si çocuklarıyla birlikte vakit geçirmekten keyif alıyor. Pikniğe gitmek (%71), evde vakit geçirmek (%71) ve yemeğe gitmek (%68), babaların aileleriyle birlikte yapmaktan en fazla keyif aldıkları aktiviteler olarak kaydediliyor. Yemeğe gitmekten en fazla keyif alanlar ise Baby Boomers kuşağı babalar oluyor.
Evde Kurulan Sofraların Tadı Başka
Babalar Günü’nde aileleri veya sevdikleriyle yapmayı en çok tercih ettikleri aktivite “evde keyifli bir akşam yemeği” (%73). İkinci sırada ise doğa yürüyüşü veya piknik (%45) geliyor. Evde keyifli bir akşam yemeği tercih edenlerin çoğunluğu mükemmeliyetçi babalardan oluşuyor (%91). Bu bulgu, babaların aileleriyle geçirdikleri zamanın kalitesine verdikleri önemi ve evde birlikte vakit geçirmenin değerini gösteriyor.
Yemekler Babalardan
Her ne kadar aksi yönde bir kanı olsa da babalar ev işlerinde sorumluluk aldıklarını dile getiriyor (%63). En büyük rolü ise ev alışverişinde (%45) üstleniyorlar. Ancak çocukların sorumluluğunu paylaşan babaların oranı %20’lerde kalıyor. Yemek yapmak (%13), temizlik (%12) ve ütü (%10) konusunda ise şimdilik yolun başında oldukları söylenebilir. Bu veriler, babaların ev işlerine katılımının arttığını ancak hala gelişime açık alanlar bulunduğunu gösteriyor.
Para Ya Gıdaya Ya Teknolojiye Gidiyor
Babaların bütçe düzenleme davranışları, temel ihtiyaçlara ve uzun vadeli kullanıma yönelik harcamalara öncelik verdiklerini gösteriyor. Gıda ve elektronik harcamalarının yüksek olması, babaların sağlık ve teknolojiye olan ilgisini yansıtırken, eğlence ve giyim harcamalarının nispeten daha düşük olması bu alanlara daha az kaynak ayrıldığını ortaya koyuyor. Bütçe dağılımı, babaların pratik ve temel gereksinimlere odaklandığını, lüks ve eğlence harcamalarına ise daha sınırlı kaynak ayırdığını gösteriyor.
Araştırmanın Metodolojisi
PRAGMA’nın gerçekleştirdiği “Modern Babalar” araştırması, 8-11 Mayıs 2024 tarihleri arasında online olarak yapıldı. Örneklem oluşturma için PRAGMA Panel’in katılımcılarından yararlanıldı. Araştırmada, Türkiye temsili NUTS 1 bölgesine dahil 12 ilde, 25-64 yaş aralığında toplam 1000 baba ile görüşüldü. Araştırma katılımcıları arasında doğum yılı 1964 öncesi olan (Baby Boomers) babaların oranı %4, 1965-1976 arasında olan (X kuşağı) babaların oranı %24, 1977-1995 arası doğanların (Y kuşağı) oranı %58, 1996 ve sonrası doğanların (Z kuşağı) oranı ise %14 olarak kaydedildi. Bu çeşitlilik, Türkiye’deki farklı kuşaklardaki babaların bakış açılarını anlamamıza yardımcı oluyor.
