Son günlerde dünya çapında gündemi meşgul eden zombi virüsü, Fransa’nın Aix-Marseille Üniversitesi’nden genetik profesörü Jean-Michel Claverie’nin yaptığı araştırmada daha da endişe verici bir boyut kazanıyor.
Permafrost’tan Gelen Tehlike
Kuzey Kutbu’ndaki Permafrost’tan alınan örnekler, donmuş topraklarda hala bulaşıcı olan antik zombi virüslerini ortaya çıkarıyor. Claverie, donmuş toprakların erimesiyle ‘Methuselah mikropları’ olarak bilinen bu virüslerin serbest kalmasının küresel bir salgını tetikleyebileceği uyarısında bulunuyor.
Canlanan Virüsler: Binlerce Yıl Sonra Hala Tehlikeli
2014 yılında ekibiyle donmuş topraktan elde edilen bir virüsü canlandıran Claverie, Guardian gazetesine verdiği demeçte mikropların binlerce yıl boyunca donmuş toprakta enfekte edici özelliklerini koruduğunu belirtiyor.
Methuselah Mikropları: On Binlerce Yıl Canlılık
Donmuş topraklarda yüzde 20’sini kaplayan ‘Methuselah mikropları’, on binlerce yıl boyunca canlı kalabilme özelliği taşıyor. Claverie, soğuk, karanlık ve oksijensiz ortamın, biyolojik materyallerin muhafaza edilmesi için ideal olduğunu vurgulayarak, bu mikropların insanlık için ciddi bir tehdit oluşturabileceğini ifade ediyor.
Bağışıklık Sistemimizin Bilmediği Mikroplar
Bilim insanları donmuş toprağın en derin katmanlarının, Dünya’da bir milyon yıl öncesine kadar yaşamış virüsleri muhafaza ettiğine inanıyor. Bu durum, insanların tarih öncesi istilacılara karşı doğal bir bağışıklığa sahip olamayacağı endişesini doğuruyor.
Geri Dönüş: Antik Mikropların Tehlikeli Yolculuğu
Claverie, bağışıklık sistemlerimizin bu antik mikroplarla hiç temas etmemiş olabileceğini belirterek, bu virüslerin geri dönmesinin artık bir olasılık olduğunu vurguluyor.
Salgın Tehlikesi: Bilim Dünyasının Uyarıları
Erasmus Tıp Merkezi’nden virolog Marion Koopmans da donmuş topraklarda yatan virüslerin bilinmeyen salgınlara sebep olabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Bilim dünyası, antik patojenlerin modern dünyaya yayılma riskinin uzun süredir var olduğunu ve bu tür salgınlarla mücadele etmenin zorluğunu vurguluyor.
Antik Mikropların Uyanışı ve İklim Değişikliği
Jean-Michel Claverie liderliğindeki bilim insanları ekibi, binlerce yıl boyunca donmuş toprakta gömülü olan mikropların hala tek hücreli organizmaları enfekte edebildiklerini keşfetmiştir. Geçtiğimiz yıl Sibirya’da toplanan mikrop ve virüs örnekleri, enfekte etme özellikleri açısından incelenmiş; örneğin, kullanılan virüslerden birinin 48.500 yaşında olduğu belirtilmiştir.
Claverie, “İzole ettiğimiz virüsler sadece amipleri enfekte edebiliyordu ve insanlar için herhangi bir risk oluşturmuyordu” dese de, donmuş halde bulunan diğer virüslerin hastalığa neden olmadığının garantisi olmadığını vurgulamaktadır. Claverie, örneğin poxvirüs ve herpesvirüs gibi insan patojenlerinin genomik izlerini bulduklarını belirtirken, uzmanlar iklim değişikliğiyle birlikte soğuk, karanlık ve oksijensiz donmuş topraklardaki virüslerin ortaya çıkabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
Claverie, doğrudan donmuş toprakların erimesinin en acil risk olmadığını, ancak kutup deniz buzunun azalmasıyla birlikte küresel ısınmanın bu tehlikeleri artırdığını belirtiyor. Sibirya’da artan gemi trafiği, endüstriyel büyüme ve petrol çıkarma operasyonları gibi etkenler, donmuş toprakların erimesiyle potansiyel olarak tehlikeli virüsleri serbest bırakabilecek durumları yaratmaktadır.
